Mensen Ernst, eller Mons Monsen Øyri (1795-1843), var ein husmannsgut frå Fresvik som har vorte kalla løparkongen og den største langdistanseløparen gjennom alle tider.
Få vegprosjekt har møtt så mykje motstand som Stigedalsvegen. Då vegen fekk stortingsløyving i 1921, gjekk Fylkestinget mot løyvinga. Vegen kom likevel, men kampen var ikkje over. I 2000 vart Kvivsvegen føreslegen som ein del av E-39 i staden for Stigedalsvegen, men vegen tolte motgangen, for i 2004 vart det brukt 11 mill. kroner til utbering.
I åra 1947-1953 var norske styrkar med i den allierte okkupasjonen av Tyskland. Norske soldatar skulle vera med på å tryggja og byggja freden. På 1980-talet vart det skipa lokale Tysklandsbrigade-foreiningar, og i 1988 landssamanslutninga Tysklandsbrigadenes Veteranforbund. Lokalavdelinga for Sogn og Fjordane vart skipa i 1991.
På skulen sitt brevark frå 1900 står det: "Holmøy Arbeidsskule vert halden kvart Aar i sju Maana. Der lerast Husflid og Fagarbeide i Snedkring, Dreiing, Treskæring, Smede-, Metal-, Maler og Lakerarbeide, samt tvo Timar dagleg Undervisning i Tekning og Løysing av geometriske Tekneuppgåver".
Hardingfelepelemannen Knut L. Sandal (1913-1964) frå Jølster var busett i Bergen, og lydinnspelingar vitnar om ein flott ambassadør for det særmerkte slåttespelet i Jølster.
Stor dag for folket på Atløy, laurdag 11. januar 2003. Fylkesbaatane sette inn ei størrre ferje, den nyinnkjøpte MF «Dalsfjord». «Dalsfjord» avløyste den mindre og eldre mf «Nesøy». Sommaren 2015 blei den same ferja sett inn i kriserute mellom Kjelkenes og Smørhamn etter storbrann i Skatestraum-tunnellen.
Bedehuset på Silda stod ferdig i 1941. I 2005 hadde Fjordenes Tidende oppslag om at bedehuset var blitt bygdemuseum med innsamla gjenstandar og anna «frå tidlegare tider», også frå organisert lagsarbeid. «Sildens Kvindeforeining» står det på koppane i eit gammalt servise.
Skule skapar strid. Det har det alltid gjort. På 1880-talet førte usemje om lærartilsetjing i Hornindal til opprettinga av ein privatskule.
I Fresvik har tjørebrenning vore ei viktig attåtnæring, i bygda finst det spor etter ca. 40 tjørehjellar.
Ålfoten kyrkje er ei langkyrkje i lafta tømmer som står i bygda Ålfoten i Bremanger kommune. Kyrkja, som har 100 sitjeplassar, vart bygd på 1600-talet. Årstalet 1678 var lenge rekna som byggeåret, men ho er truleg bygd kring 1610. Ålfoten kyrkje er soknekyrkje for Ålfoten sokn i Davik prestegjeld.
På fjellet Veten (566 m o.h.), på høgdedraget mellom Eidsfjorden og Hundvikfjorden i Nordfjord, bygde dei i 1910 ein stasleg minnevarde. Ved 80-årsmarkeringa i 1980 fortalde major Kåre I. Torheim soga om varden gjennom ein glimrande tale skriven av Sigurd B. Hundeide.
Haakon Aasvejen, fødd 1862 i Hegra i Stjørdal, var styrar ved Fjordane amtsskule i åra 1898-1917. Han døydde i heimen sin på Nordfjordeid 6. oktober 1919. Kort tid etter reiste vener og elevar ein minnestein på grava hans.
Våren 1904 byrja det privateigde dampskipet «Vangsnæs» rutefart Bergen – Sogn. Båten var ny og tilhøyrde eit aksjeselskap. I tida 1904-1926 gjekk «Vangsnæs» både i fjordafart og kystfart; dei første åra Bergen – Sogn; dei siste Bergen –Trondheim. Innimellom hende det at båten tok særlege transportoppdrag. Artikkelen er eit tilskot til soga om DS «Vangsnæs», for det meste med aviser som kjelde.
Drakestilen i Balestrand kom med dei kjende kunstnarane som kjøpte seg strandtomter langs Sognefjorden for litt over 100 år sidan. Kunstnarane som kom her, kjende bøkene om bygda. I 1897 kom også ei eiga engelsk kyrkje.
Jacob Aaland (1865-1950) er ein av dei tre store bygdebok-klassikarane i Sogn og Fjordane. Dei to andre er Albert Joleik (Sunnfjord) og Jon Laberg (Sogn). I 1965 vart det det avduka ein minnestein over han på Nordfjord Folkemuseum.