Onsdag 26. august 1612 stod Slaget ved Kringen i Gudbrandsdalen. Bønder ”fra Vaage, Lessøe og Lom” knuste eit skotsk ekspedisjonskorps av leigesoldatar på veg til Sverige. Hendinga hadde stor plass i Noregssoga i meir enn 350 år. Til 300 årsmarkeringa i 1912 skreiv oberst Henrik Angell, fødd i Luster, boka "Skotteferdi. Eit 300-aarsminne".
18. juni 1992 vedtok Stortinget at stamvegen mellom Lærdal og Sogndal skulle få ein ny og kortare trase. Målet var å knyta indre Sogn nærare saman med kortare reisetid og betre vegstandard. 29. september 1995 opna det nye vegsambandet
Den landskjende presten Dahl og kona Hylleborg ligg gravlagde på kyrkjegarden i Eivindvik. I 1933 skipa undgomslaget Vårbrudd til ei minnehøgtid ved grava. Dei hadde sett grava i stand etter at ho hadde lege overgrodd i fleire år.
Claus Frimann (1746-1829) vart fødd i Selje. Her voks han opp som eldstemann av fire brør på prestegarden. Dikting og prestegjerning gjekk hand i hand og var viktige ingrediensar i livet hans. Han døydde i Davik etter meir enn 50 år som prest for folket sitt.
1814 – merkeår i Noregssoga: Kielfreden, prins Christian Frederik midtpunkt for norsk sjølvstenderørsle, stormannsmøtet på Eidsvoll, særskild bededag og val på utsendingar til riksforsamling, Eidsvoll, grunnlov og kongeval, krig med Sverige, konvensjonen på Moss, stortingsval og union med Sverige. - Jostedal prestegjeld heldt bededag og val på valmenn til Eidsvoll-forsamlinga fredag 18. mars. Om hausten var kyrkja vallokale for andre gong.
Presten Niels Nielsen Dahl (1806-1854) var i 1832 kapellan hjå den vidgjetne namnebroren Niels Griis Alstrup Dahl i Eivindvik og frå 1852 til 1854 sokneprest i Eid. Frå 1838 var han i 13 år kapellan i Melhus. Kyrkjelyden i Eid reiste minnesmerke på grava hans på 1800-talet. I Melhus reiste dei minnesmerke over Niels Dahl i 2004.
Stokkestøylen ligg i Våtedalen på vestsida av elva og vel 1 km nord for grensa med Jølster. Stølen høyrer til brukarane på Stokke, gard nr. 111 og Høylo, gard nr.112. No er det ikkje hus på stølen, men tuftene viser kvar den låg - mellom anna ein prektig fjøsmur.
Kring årsskiftet 1800/1900 byrja utsendingar frå Indremisjonen å halda møte på Kalvåg. Det leigde lokalet vart snart for lite, og våren 1910 valde ei gruppe «interesserede» ein komite som skulle gå i gang med å få bygt bedehus. Kalvåg bedehus stod ferdig hausten same året. I 2013 er «Bedehuset» i tettstaden Kalvåg eit stort og godt utstyrt forsamlingshus. På ein av veggane er det slege opp kopiar av dokument som fortel noko av soga til bedehuset.
Garden Segestad ligg på ei fjellhylle lengst heime i Glomsdalen. Garden vart truleg teken i bruk noko før år 1000. I 1980-åra var garden til nedfalls, men stor innsats frå fleire hald har berga denne kulturperla.
Sygna Ullvarefabrikk AL vart skipa i 1913, og låg ved Henjaelva i Leikanger. Produkta var i hovudsak ullgarn, ullteppe og seinare bomullstøy. Bedrifta gjekk konkurs i 1972 og verksemda på staden vart endeleg nedlagt i 1982.
Laurdag 11. november 2006 var ein stor dag i Nordpollen i Selje. Den restaurerte vasskverna i Heggjedalene på gardsnummer 84, bruksnummer 1, Nordpoll, vart offisielt opna. Ein gjeng entusiastar hadde halde på i to år med å setja det gamle kvernhuset i stand. På opningsdagen mol dei korn dei sjølv hadde avla og brukte mjølet i graut dei serverte i det gamle skulehuset i grenda.
Etter mobiliseringa 9. april 1940 reiste mannskap frå heile Sogn og Fjordane til mønstringsstaden Bømoen på Voss. Vel 2000 mann vart frå 19. april overførte austover og var med i stridane i Valdres fram til kapitulasjonen 30. april. Konrad Byrknes var ein av dei som ikkje kom heim att i live. I juli 1945 vart det avduka ein minnestein på grava hans ved Mjømna kyrkje.
Gåsi er namnet på ein figur i eit sva attmed den gamle stølsvegen frå Skahaug til Stokksete. Frå gamalt var det alltid slik at dei måtte ofra til Gåsi når dei gjekk forbi, helst skogsbær når det fanst. Skikken har halde seg heilt fram til vår tid. Enno stoggar ein og annan på vegen og "gjer te gåsi". Liknande "offerstader" finst fleire andre stader.
Den 25. april 1940 var D/S "Kommandøren" på veg inn Sognefjorden med kring 100 mobiliserte som blei sette på land på Leikanger. Straks etter, medan båten låg til kai, gjekk tyske bombefly til åtak. Mannskapet rømde på land og kapteinen vart dødeleg såra av ein bombesplint. Han vart gravlagd på Leikanger kyrkjegard. Grava er ei krigsgrav.
Naustdal kommune hadde mange vegkrav rundt 1900. Eit av dei høgast prioriterte krava var ny veg i Naustdalen. Naustdalsvegen vart påbyrja i 1903, men var ikkje ferdig før i 1967.