Tilkomst

Tilkomsten er ca 4-5 km rås oppover frå tunet.

Bruk av stølen

Stølstida har vore frå jonsok til barsok (24 august). Det er restar etter steingard rundt ei romsleg stølskvie. Vi ser frå rettssaka (nedanfor) at stølsslåtten var viktig. Det ser ut for at fjøsa var store og med rimeleg god plass for høy, som vart frakta heim på snøføre om vinteren. Kring 1950 var stølsdrifta slutt.

Gamal strid om Sårheimstølen

Frå bygdeboka (avkorta): I 1736 vart retten sett på "Aastædes Saarem i Breums Skibrede". Striden galdt støl og stølsbeite, og gjev interessant innsyn i kor viktig støl, med kvieslått og fjellbeite for storfe og sauer, var i den gamle tida. Dei fire brukarane på Sårheim stod mot oppsitjarane på Jordanger og Skrøppa. Sårheim kunne ikkje nekte for at fjellet var sams både for Sårheim og dei to andre gardane.

Men dei heldt vidare fram "det er dog fra ældgamle Tider udvalgt een særdeles Pladts for denne Gaard Saarem, hvor de kunne have deres Sællhuse bestaaende.. ..Ikke desmindre er dog Jordangers og Schreppes Opsiddere, som i gamle Dage paa andre Stæder haver stølet, Tid efter anden paa denne Saaremstølen blev indtagen og faaet forlov till at oprette seg baade stølshuse og fiøser..."

Retten dømde til slutt slik: "At efterdi her befindes, at den af os nu besigtigede Stølplatz er altfor liden og trang for 9 Mands Creature samt derpaa staaende Fjøser og Sælhuse, saa skal Schreppes og Jordangers Opsiddere, som er 5 Mand tilhaabe være forpligted inden et eller to Aars Tid i det lengste, at bortfløtte alle deres staaende Huse, og igjen opsætte dem et Støkke lit ud og opefter fra Saarems Stølen..."

Vidare skulle både Sårheim, Skrøppa og Jordanger "være Forpligtede at holde skikkelig Gjæte og tilsiun med deres Smaler, saa at Sletterne (slåttene) ikke formeget bliver opædt og fordærvet."

Nokre fakta

Sårheim, gard nr. 83, Breim sokn, hadde 5 bruk i 1890.