17. mai 1905 samla meir folk enn nokon gong. Ingensinde tidligere har Minde om Eidsvolds Mænd og Eidsvolds Verk saa klart som i disse Tider traadt os imøde, skriv Florø-bladet Søndfjords Avis i denne 17.mai-leiaren sin. Og aldri har landet vore så samla om ei sak: eige norsk konsulatvesen!

To 1905-klassikarar, Yngvar Nielsen si bok Norge i 1905 og J.V. Heiberg si Unionens opløsning i 1905 som begge kom ut i 1906. Fylkesarkivet har også dei trykte stortingsforhandlingane frå 1904/1905 og 1905/1906.
Eigar: Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane. - Datering: 2004. - Fotograf: Øystein Åsnes.

Dei lokale valstyra administrerte folkerøystingane som vart haldne etter reglane for stortingsval. Denne valurna er frå 1885 og vart brukt i Leikanger.
Eigar: Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane. - Datering: 2004. - Fotograf: Øystein Åsnes.

Dagbøker frå 1905 er særs interessant ved at dei kan gje innblikk i korleis einskildpersonar opplevde hendingane, og kva dei tenkte og følte. Karl Birknes (seinare Gåta) frå Gulen skreiv dagbok. Han var sjømann på D/S Raftsund i fart mellom Bergen og Tromsø. På denne sida skriv han folkerøystinga 13. august.
Eigar: Fylkesarkivet. - Datering: 1905.

Frå Eid kyrkje på Nordfjordeid, folkerøystingsdagen 13. august 1905. Kyrkja er pynta med flagg, kongevåpenet og grønt. Mykje truleg vart det fotografert mange stader denne dagen, sjølv om Fylkesarkivet kjenner til heller få bilete.
Eigar: I <i>Eid kyrkje 150 år.</i> - Datering: 1905. - Fotograf: Hellebust.