Den viktige Trondheimslinja - linje Nr. 400

Kring fyrste verdskrigen var det urolege tider. Den nye telefonkursen Bergen - Trondheim vart difor av forsvarsgrunnar lagt inne i landet: Bergen - Voss - Lærdal - Skjolden - Lom - Dombås - Trondheim.

Anleggsarbeidet gjekk over fleire år, fyrste løyvinga på 100 000 kr, kom budsjettåret 1913-1914. I budsjettinnstillinga står m.a.: " - Dette beløp tænkes anvendt til bygning av stolperækken Skjolden - Kinserdal og Otta - Lom, samt til uttransponering av tømmer over fjeldet og opsætning av nødvendige fjeldstuer. -"

"En fjellstue på Sognefjell, Lyster herred"

Fyrste oppsynshytta på Sognefjellet, Prestesteinshytta, vart oppført sommaren 1914. Hytta vart tømra opp med eit tilbygg i reisverk for ved og linjemateriell. Om lag 50 meter unna vart det oppsett stallbygning for 6 hestar og eit lite kokerom. Kokerommet, som vart heitande "Fantestova", skulle stå ope for ferdafolk. På ein av veggene har bygningsfolka skrive:

"Knut Villa, Ole F. Bøe, Syver Svare Tog Avsked herfra den 24/8 1914 kl. 5.35 Em Efterat ha opført begge hus paa Stedet. Farvel Fanaraak."

Ein vanskeleg fjellovergang

Telefonlinja Bergen - Trondheim vart ferdig i november 1915, og det vart brukt ekstra tjukk 5 mm kopartråd til dette viktige sambandet. Over Sognefjellet kom i tillegg ei jarntrådlinje for trafikken mellom Sogn og Gudbrandsdalen.

Trondheimslinja, linje 400, var i mange år det einaste direkte telefonsambandet mellom Bergen og Trondheim. Den hadde høgaste prioritet ved feilretting. Folk måtte ut og rette feila, same korleis veret var. Alt julekvelden fyrste året isa linja ned ved Oscarshaug. Oppsynsmannen, Ola Berge, arbeidde begge juledagane for å få sambandet i orden, og reparasjonsarbeidet gjekk føre seg til langt ut i januar.

Sognefjellet var vanskeleg. "Issprang i Skagagjel", "Snøskred i Bøverdal", og "Brudd ved Korpen" går att i journalane vinter etter vinter. Korpen var den mest utsette plassen på fjellet. Her oppe i 1450 m o.h. og utsett i vestaver, la det seg ofte is på stolpane så dei brotna. Det hende feilrettarane måtte hogge seg feste i islaget for stolpeskorne. Ymse utbetringsarbeid vart gjort gjennom åra. Linja vart lagt utanom dei verste plassane og på Korpen vart det i 1935 sett inn ein ekstra stolpe i kvart spenn.

Nok ei linjehytte, Bøvertunhytta i Lom, vart bygd i 1916. På Sognesida av fjellet var det langt frå Turtagrø til Prestesteinen. I 1923 vart det difor også bygt enda ei oppsynshytte ved Galgeberg.

I 1978 gjekk dei siste telefonsamtalane over fjellet. Ni år seinare vart det sett i gang riving av kursen. I dag står berre dei to hyttene og nokre få spenn på Korpen att, som ein del av Telenor sine verneverdige bygg og anlegg.