Longphorts - basar
Etter at skandinaviske vikingar, dei aller fleste frå Noreg, tok til med herjeferder i Irland på slutten av 700-talet etter prinsippet hit and run, byrja dei etter kvart å slå seg ned, for kortare eller lenger tid. Etter irske annaler tok dei frå 839 til å byggja longphorts, som var basar med forsvarsverk for å bu og for å driva ymse slag verksemd i nærområdet eller lenger unna, til dømes herjeferder. Fleire slike stader er no store byar, så som Dublin, Limerick og Waterford.
Det fyrste viking-settlementet i Dublin
Den fyrste overvintringa ved Dublin fann stad i 841. Dette var den andre longhport i landet, og sjølv om arkeologane ikkje har funne viking-leivningar som med visse kan daterast så langt attende, vitnar det skriftlege kjeldetilfanget om eit ubrote viking-prega Dublin frå midten av 800-talet. Året 988 er fastsett som offisielt grunnleggingsår då ein irsk konge erobra byen.
Bygningar gjennom 1000 år
Tusenårs-frimerket for Dublin er laga av Stephen Conlin. Han uttrykkjer seg med bygningar frå ulike periodar i byen si soge. Dei er samansette i kronologisk rekkefylgje frå venstre mot høgre. Den bygningsmessige bysoga startar med eit vikingskip og eit lite rundt hus med kjegleforma tak. Bygningen representerer husa i Viking-Dublin som ein har fått godt kjennskap til etter omfattande utgravingar i Wood Quay-området og svært rike funn frå perioden 950-1100.
Den første, eller ”eldste” bygningen på frimerket er eit eit høgt steintårn. Med dette får kunstnaren fram at området ved utløpet av Liffey-elva ikkje var folketomt før vikingane kom. Desse rund towers er typiske for Irland, og vart bygde i ein periode med ufred og herjing som forsvarsanlegg ved kloster og nærliggjande busetnad, klosterbyar
Kunstnaren har teke med fleire kyrkjer. Den fyrste store til venstre er Christ Church Cathedral, innvigd i 1038. Den norsk-ætta Dublin-kongen Sigtrygg III Silkeskjegg (ca 980-1042) har fått namnet sitt knytta til denne kyrkja. Han skal ha gjeve byggjegrunn og store gåver.
Irsk mynt 997
Sigtrygg III Silkeskjegg var konge i Dublin frå 989, men måtte heile tida kjempa for herredømmet, og i år 1000 måtte han erkjenna den irske Brian som overkonge. Denne tredje Sigtrygg ætta frå Ivar Gudrødsson som var konge i Dublin på 800-talet. Sigtrygg III Silkeskjegg er også kjend for at han i 997 laga dei fyrste myntane i Irland. Dei vart laga med importerte pregestempel frå England, som vart endra noko på for å få med kongsnamnet eller namnet på byen eller begge deler.
Mynt-frimerket
Frimerket til markering av irsk mynt i 1000 år kom ut i 1997. På utgjevingsdagen kom og ut ein fyrstedagskonvolutt med historisk informasjon. I tillegg til opplysning om at det var den norske Dublin-kongen Sigtrygg III som fekk laga og sette i sirkulasjon dei fyrste irske myntane, vert hendinga halden fram som eit positivt bidrag til Irland frå vikingane, The Norse men som samtidige annalistar berre måla med svarte fargar. Informasjonen sluttar med at the old image of the viking as a plunderer and brigand has been replaced with more balanced view of trader and craftsman.
Arven frå vikingtida
Den 23. april 1014 stod slaget ved Clondarf, ein stad ikkje langt frå sentrum i noverande Dublin. På den eine sida stod irske hærmenn under leiing av Brian Boru, på den andre sida ein hær med for det meste vikingar. Vikinghæren tapte, og hendinga har vorte rekna som vendepunkt i «the Norse dominance» i Irland.
Tusen år etter, den 24. april 2014, vart hendinga markert med frimerkeutgåva «Viking Heritage», til ære for ("in honour of") landet si rike «Viking history» og den store innverknaden «the Vikings» hadde i Irland. Det irske postverket skriv også:
«Very importantly for Ireland, the Vikings established ports at Dublin, Waterford, Wexford, Cork and Limerick which are some of our biggest port cities today.» (…)
Sogn og Fjordane - Irland
Vi har mange vitnemål om hopehav mellom Sogn og Fjordane og Irland. Egilssoga fortel om Brynjulv herse i Aurland og sonen Bjørn. Faren rusta ut eit handelsskip til sonen og rådde han til å fara til Irland. Han sa: "Det er mi meining, Bjørn, at du skal sigla søretter til Dublin, den ferdi likar eg best."
Ættesoga Laksdøla fortel om Unn eller Aud den djuptenkte. Ho var dotter til Kjetil Flatnev, vikingsjøkonge frå Sogn som eit tid hadde tilhald på Hebridene. Unn eller Aud vart gift med Olav Kvite, konge i Dublin 853-871. Etter at ho vart enkje reiste ho med følgje til Skotland, seinare til Island der ho vart landnamskvinne i Laksdal.
